In 1993 ontdekte ik haar per toeval of beter gezegd, ze viel me toe op die ochtend in mei toen ik een zaal van Musée Rodin in Parijs binnenliep en de zon haar werk vol in het licht zette. Het was alsof er een vonk van bezieling oversprong in mijn hart en ik wist meteen, dit is de vrouw waar ik meer van wil weten, waar ik mijn doctoraalscriptie over ga schrijven en daarna … een baanbrekende biografie. Haar naam: Camille Claudel. De titel van mijn scriptie L’or qu’elle trouve …
Dit jaar (2024) is het exact 30 jaar geleden dat ik afstudeerde aan de Universiteit Utrecht in Algemene Letteren & Kunstgeschiedenis op het leven & oeuvre van Camille Claudel en het is dit jaar ook exact 160 jaar geleden dat zij geboren werd in Fère-en-Tardenois in de vroege ochtend van 8 december. Reden genoeg voor een online lezing over deze geniale beeldhouwster. Kan ik alles wat ik weet over haar in deze lezing vertellen? Nee, absoluut niet want daarvoor weet ik gewoon teveel voor 2,5 uur. Maar ik zal in grote lijnen Haar Verhaal vertellen en me toespitsen op een van haar meesterwerken, Sakountala, waar nu een tentoonstelling over te zien is in Musée Camille Claudel te Nogent-sur-Seine. Daarnaast bespreek ik de levensgrote La Valse die in juli 2024 in brons is geplaatst in haar geboorteplaats. Misschien wel als een schrale troost voor het feit dat de staatsopdracht om La Valse in marmer te kappen nooit tot stand is gekomen. Rodin heeft er een stokje voor gestoken nadat zij hem verlaten had. Tien jaar lang heeft ze al haar talent ingezet voor zijn carrière. Wat kreeg ze ervoor terug? Zéro plus zéro égal zéro … Dus ze vertrok en liet hem in shock achter want hoe moest de wereld nu nog aan ‘Rodins’ komen? In zijn wanhoop gunde hij haar geen staatsopdracht.
Vanaf het moment dat ze voor zichzelf kiest (eind 1892) is zij heel succesvol. Ze exposeert en verkoopt haar werken. Maar het is zwaar voor een vrouw in Parijs om als professioneel kunstenaar te werken. Tweede helft negentiende eeuw krijgen vrouwen steevast minder betaald dan mannen, zeker in de Lichtstad, dit om vrouwen te dwingen neveninkomsten te halen uit de prostitutie die hoogtijdagen viert. Een ding is zeker, Camille Claudel heeft zichzelf nooit verkocht en is doorgegaan met haar passie, de beeldhouwkunst, tegen alle conventies van haar tijd in. Na de dood van haar vader wordt zij door haar broer Paul (nu de wettelijk vertegenwoordiger van zijn zus) opgesloten in een krankzinnigen inrichting. Waarom? Haar ‘aanstootgevende’ gedrag (professioneel kunstenaar) druiste volledig in tegen de klein burgerlijke opvattingen van haar familie. Bovendien was haar broer werkzaam als diplomaat en vond haar zijn zus een schandvlek op zijn carrière dus kon ze beter buiten beeld gebracht worden. Van 1913 tot 1943 heeft zij opgesloten gezeten om uiteindelijk haar vrijheid terug te krijgen met het uitblazen van haar laatst levensadem hier op aarde.
In Musée Camille Claudel is van 14 september 2024 tot en met 12 januari 2025 de tentoonstelling Camille Claudel à l’œuvre : Sakountala. Sakountala is de titel van een reusachtig gipsen beeld dat Camille in 1888 instuurde voor de Salon en er een eervolle vermelding voor kreeg. Voor haar betekende dit een bevestiging van haar talent. Dolgraag wilde zij een opdracht van de Franse staat om dit beeld in marmer te mogen kappen. Echter, de staat was destijds geen voorstander om vrouwen een betaalde opdracht te verstrekken, vrouwen dienden zich immers op te houden in de privé sfeer en geen positie als professionele kunstenaar te ambiëren. Genialiteit was een mannelijk talent. Gelukkig krijgt Camille jaren later alsnog de mogelijkheid om haar ontwerp in marmer te kappen (dat deed zij zelf, iets wat Rodin nooit heeft gekund) vanuit een particuliere opdracht. Ook heeft zij haar ontwerp in brons laten gieten en er zelfs variaties op gemaakt. Een tentoonstelling rondom het thema Sakountala is dan ook zeker op zijn plaats.
De online lezing Camille Claudel 160 jaar gaf ik live via ons webinarsysteem op donderdag 12 december 2024. De opname van de lezing (inclusief aanvullingen) staat in de besloten online leeromgeving van de Kunstgeschiedenis Academie.
Online lezing: Camille Claudel, L’or qu’elle trouve … on-demand
Aanleiding voor de lezing is zowel haar 160e geboortedag als het feit dat ik 30 jaar geleden afstudeerde op het leven & oeuvre van Camille Claudel. Bovendien zal ik extra aandacht besteden aan de tentoonstelling Sakountala die tot 12 januari 2025 te zien is in Musée Camille Claudel in Nogent-sur-Seine. Wees welkom bij mijn verhaal over Haar over wie nog steeds niet genoeg woorden zijn uitgesproken..
Karin Haanappel
#kunstmaaktgelukkig
Datum: opname 12 december 2024.
Je hebt een maand toegang tot de opname van de lezing en alle aanvullingen.
Lezing door: Karin Haanappel
Duur: ruim 3,5 uur
Prijs: € 35,00 p/p voor de online lezing. Deelname is persoonlijk en niet overdraagbaar.
Heb je vragen? Stuur een e-mail naar teamkarinhaanappel@gmail.com en je krijgt zo snel mogelijk antwoord!
Op al onze activiteiten, zowel betaald als gratis, zijn onze Algemene Voorwaarden van toepassing (zie de link onderaan deze pagina).
© Kunstgeschiedenis Academie | Kunsthistorica Karin Haanappel | All Rights Reserved
Op alle diensten & producten zijn onze algemene voorwaarden & privacy verklaring van toepassing