fbpx

Het Impressionisme in Context

mijn fascinatie voor Parijs & het impressionisme

Hoe het begon …

Tijdens een les Nederlandse literatuur, in 1987 op het VWO, zag ik in het boek ‘Onze literatuur tot 1916’ van Piet Calis een afbeelding van een vrouw met een schommel die een gesprek voerde met twee mannen terwijl een klein meisje met open mond toekeek. Het bijschrift luidde “De Schommel uit 1876 van Pierre-Auguste Renoir”. De afbeelding hield me bezig: wie zijn die mensen, waar is dit tafereel geschilderd en wie is deze kunstenaar? Op een of andere manier vond ik het fascinerend en sprak de tijd waarin het zich afspeelde me aan, À la recherche du temps perdu … Na school ging ik naar de plaatselijke boekwinkel en zag tot mijn grote blijdschap een Taschen-boek van de kunstenaar, dat ik direct kocht. Je zou kunnen zeggen dat met het schilderij van Renoir mijn ontdekking van het impressionisme had plaatsgevonden en mijn liefde voor Parijs was gegroeid. Deze magische stad, die ik in de Franse literatuur had ontdekt, wilde ik al lange tijd bezoeken. Het zou nog tot 1990 duren voordat ik deze stad met eigen voeten zou betreden, daarover meer in mijn boek ‘Het Parijs van Isis‘.

Via Renoir ontdekte ik Monet, Pissarro, Sisley, Degas, Cézanne … maar lange tijd geen vrouwelijke vertegenwoordigers! Ook niet toen ik Algemene Letteren & Kunstgeschiedenis studeerde aan de Universiteit Utrecht (1989-1994). In die jaren werden vrouwelijke kunstenaars compleet genegeerd. Reden waarom ik in 1994 erop stond om mijn doctoraalscriptie over een vrouwelijke kunstenaar te schrijven. Niemand minder dan Camille Claudel was het onderwerp (zie www.camilleclaudelstatuaire.nl) en al ruim dertig jaar bestudeer ik alles over haar!

Inmiddels ken ik ook behoorlijk wat vrouwelijke vertegenwoordigers van het impressionisme en geef zelfs een jaarcursus over hen (www.vrouwelijkeimpressionisten.nl)! Een van de belangrijkste onder hen is Berthe Morisot die met recht een pionier genoemd mag worden van deze stroming. Mijn kennismaking met haar was in de zomer van 1990 toen ik het Singer Museum in Laren bezocht, waar een tentoonstelling te zien was over ‘De impressionistische wereld van Julie Manet’. Door het dagboek van Julie ontdekte ik haar talentvolle en innig geliefde moeder, Berthe Morisot, die in 1881 door kunstcriticus Gustave Geffroy ‘de meest talenvolle en authentieke impressionist’ werd genoemd. Ook zij heeft mij sindsdien niet meer losgelaten en na mijn biografie over Camille Claudel volgt er een over Berthe Morisot. In 1934 schreef Eugène Blot in zijn boek ‘Histoire d’une collection de tableaux modernes’:  “Camille Claudel était à Auguste Rodin ce qua Berthe Morisot fut à Edouard Manet” waarbij ik de kanttekening wil maken dat Claudel en Rodin ook een fysieke relatie hebben gehad die Morisot niet met Manet had, hij was haar zwager omdat ze getrouwd was met zijn broer.

Over het impressionisme en Parijs in de tweede helft van de negentiende eeuw kan ik uren spreken. Daarom deze pagina waarop alle cursussen, lezingen, artikelen en interviews samen komen. Uiteraard wordt de pagina steeds aangevuld …

liefs, Karin

Kunsthistorica Karin Haanappel | www.karinhaanappel.nl
voor vragen of opmerkingen kun je contact opnemen met teamkarinhaanappel@gmail.com (zij antwoorden normaliter binnen 24 uur)

Online aanbod

Het Impressionisme in Context
Indien je een goed overzicht wilt hebben wat het impressionisme inhoudt en wie de belangrijkste vertegenwoordigers waren dan kan ik je aanraden de zes lezingen van de Kunsthistorische Salon te volgen. Deze heb ik grotendeels in 2024 gegeven (het jaar dat het impressionisme 150 jaar bestond). Het zijn opnames van livesessies die ruim 3 uur per lezing duren en voorzien van allerlei aanvullingen staan ze in de online leeromgeving van de Kunstgeschiedenis Academie. Bovendien heeft deze reeks ook nog twee bonuslezingen, eentje over Victorine Meurent en eentje over Gustave Caillebotte.

De vrouwelijke impressionisten
Mijn specialisme in Herstory of Art (www.herstoryofart.nl) heeft ertoe geleid dat ik een separate online cursus heb gemaakt over de vrouwelijke impressionisten. Deze jaarcursus bestaat uit 12 lessen en loopt nog tot juli 2025. Binnenkort is het mogelijk om in te stromen en alle mooie lessen te bekijken. Deze cursus blijft up-to-date doordat ik ieder half jaar een verdiepende les geef en uiteraard ook inga op vragen van de deelnemers.

Losse online lezingen over het impressionisme
– MONET: Claude & Blanche (2021)
– Julie Manet (2022)
– De zee: Betzy Akersloot-Berg (2022)
– Victorine Meurent (2022)
– Anna Boch & Vincent van Gogh (2023)
– Gustave Caillebotte (2024)

Artikelen
– Blanche Hoschedé-Monet (2018) klik hier
– Berthe Morisot (2019) klik hier

Interviews
– Radio NPO1 over Berthe Morisot (2018) klik hier
– Radio NPO1 over Monet & het impressionisme (2019) klik hier 

NIEUW: Seminar Impressionisme in Kunstmuseum Den Haag

Voor de vijfde keer werken kunsthistorici Karin Haanappel en Wendy Fossen samen! Dankzij sponsoring van SRC Cultuurreizen kunnen zij een geweldig seminar organiseren op zondag 23 maart 2025 in het Kunstmuseum te Den Haag, in het kader van de tentoonstelling ‘Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot‘. 

Op de hoogte blijven? 
Iedere maandag rond 10 uur stuur ik een Nieuwsbrief waarin ik schrijf over mijn kunsthistorisch onderzoek, lezingen, tentoonstellingen en nog heel veel meer. De Nieuwsbrief is, naast social media, de manier waarop ik mijn informatie deel en je op de hoogte houd. Wees welkom om je gratis op mijn Nieuwsbrief te abonneren, klik hier.

Op al onze activiteiten, zowel betaald als gratis, zijn onze Algemene Voorwaarden van toepassing (zie de link onderaan deze pagina).

Heb je vragen of opmerkingen? Stuur een e-mail naar mijn Team: teamkarinhaanappel@gmail.com en je krijgt zo snel mogelijk antwoord. 

© Kunstgeschiedenis Academie | Kunsthistorica Karin Haanappel | All Rights Reserved

Op alle diensten & producten zijn onze algemene voorwaarden & privacy verklaring van toepassing